Thư của Đức Thánh Cha gởi các tín hữu tại Hoa Kỳ

Các anh em Giám mục thân mến,

Hôm nay tôi viết đôi dòng đến quý anh em trong những thời khắc tế nhị này khi các anh em sống đời mục vụ của những người chăn chiên đang đồng hành cùng nhau trên đất Hoa Kỳ.

1. Hành trình từ nô lệ đến tự do mà dân tộc Do Thái đã trải qua, như được kể trong Kinh thánh Exodus, mời gọi chúng ta nhìn vào thực tế của thời đại chúng ta, được đánh dấu quá rõ ràng bằng hiện tượng di tản, như một thời khắc quyết định trong lịch sử để tái xác nhận không chỉ riêng đức tin của chúng ta vào một Đấng Tối Cao luôn gần gũi, bằng xương bằng thịt, một người di dân và tỵ nạn, mà còn ở phẩm giá cao cả và vô tận của mỗi con người.

2. Những ngôn từ tôi dùng bên trên không phải là một cấu trúc giả tạo. Chỉ cần xem qua học thuyết xã hội của Giáo hội sẽ thấy rõ rằng Chúa Giê-su thực sự là đấng ở cùng chúng ta (cf.Mt1:23); ngài đã không sống cách ngăn với những kinh nghiệm khó khăn vì bị trục xuất khỏi chính đất nước mình do nguy hiểm đến tính mạng bản thân, và với kinh nghiệm phải sống tỵ nạn trong một xã hội và văn hóa xa lạ với ngài. Con của Đức Chúa Trời, khi xuống thế làm người, cũng đã chọn trải qua bi kịch di cư. Tôi muốn nhắc lại, giữa bao điều khác, những lời mà Đức Giáo Hoàng Pius XII đã dùng để bắt đầu Hiến Chương Giáo Hội về vấn đề Chăm sóc Người Di Dân, được xem là “Hiến Chương Tối Thượng” (Magna Carta) về cách suy nghĩ của Giáo Hội về di trú:

“Gia đình Nazareth, gồm Giê-su, Maria và Giuse, bị lưu đày tại Ai Cập cùng những người tỵ nạn khác tại đó để trốn thoát cơn thịnh nộ của một vị vua vô tín ngưỡng, là mô hình kiểu mẫu, và sự khích lệ của mọi người di dân hay hành hương của mọi thời đại hay quốc gia, của mọi người tỵ nạn trong mọi điều kiện, đã khốn đốn vì sự ngược đãi hay túng quẫn, buộc phải bỏ quê hương, gia đình và bè bạn thân yêu để đến những miền đất xa lạ.”[2]

3. Tương tự, Chúa Giê-su Ki-tô, yêu thương tất cả mọi người với một tình thương đại đồng, dạy chúng ta thường xuyên nhìn nhận phẩm giá của mỗi con người, không trừ một ai. Thực vậy, khi chúng ta nói đến “phẩm giá cao cả và vô tận”, chúng ta muốn nhấn mạnh rằng giá trị quý báu nhất của con người vượt trội và bền bỉ hơn mọi lý lẽ pháp lý có thể dùng để định đoạt cuộc sống trong xã hội loài người. Vì vậy, tất cả mọi tín đồ Công Giáo và những người có thiện chí được mời gọi xem xét tính hợp lý của các nguyên tắc và chính sách công dưới ánh sáng của nhân phẩm con người và các quyền căn bản của họ, thay vì ngược lại.

4. Tôi đã theo dõi chặt chẽ cơn đại khủng hoảng đang diễn ra tại Hoa Kỳ với sự khởi đầu của một chương trình trục xuất hàng loạt. Lương tâm thiện lành không thể không phê phán và bày tỏ bất đồng với bất kỳ một biện pháp nào đặt đồng nghĩa, cụ thể hay ngầm định, tình trạng bất hợp pháp của di dân với tội ác. Đồng thời, ta phải công nhận quyền tự vệ của một quốc gia để giữ an ninh cho các cộng đồng đối với những kẻ đã phạm những tội nghiêm trọng hay dùng bạo lực tại nơi đang sống  hay trước khi nhập cư. Điều ấy đã được diễn tả, hành động trục xuất những người đã rời bỏ quê hương của họ vì quá nghèo đói, bất an, bị bóc lột, ngược đãi, hay môi trường sống bị tàn phá nghiêm trọng, chỉ gây hại thêm cho phẩm giá của họ và của cả gia đình họ, đặt họ vào tình trạng đặc biệt dễ thương tổn và không có khả năng chống chọi. 

5. Đây không là một vấn đề nhỏ: một nền công lý đích thực được kiểm nghiệm chính xác trong các đối xử có phẩm giá mà mọi người xứng đáng nhận được, đặc biệt là những người nghèo khó nhất và bị quên lãng nhiều nhất. Điều tốt chung đúng đắn được thúc đẩy khi mà xã hội và chính quyền, bằng sự sáng tạo và tôn trọng chặt chẽ quyền của đại chúng — như tôi đã xác nhận trong nhiều hoàn cảnh — chào đón, bảo vệ, ủng hộ và tích hợp những người yếu đuối, ít được che chở, dễ bị tổn thương nhất. Điều này không ngăn cản việc phát triển một chính sách để vận hành một chương trình di dân trật tự và hợp pháp. Tuy nhiên, việc phát triển một chính sách như thế không thể đến từ việc dành đặc ân cho một số và hy sinh một số khác. Những gì được xây dựng dựa trên nền tảng vũ lực, không dựa trên chân lý về phẩm giá bình đẳng của mọi con người, bắt đầu một cách tồi tệ và sẽ kết thúc một cách tồi tệ.

6. Người Công Giáo biết rất rõ rằng chỉ bằng cách xác nhận phẩm giá vô tận của tất cả thì bản sắc của chính chúng ta như những cá nhân hay cộng đồng mới có thể đạt đến trưởng thành thực sự. Tình yêu Thiên Chúa Giáo không phải là sự lan tỏa đồng tâm của quyền lợi đến người khác hay nhóm khác. Nói cách khác: con người không chỉ là cá nhân, mở rộng một cách tương đối, với chút cảm xúc nhân từ! Con người là một chủ thể với phẩm giá mà qua quan hệ cơ bản với tất cả, đặc biệt với những kẻ bần hàn nhất, có thể trưởng thành trong bản sắc và thiên hướng của nó.

Tình yêu đích thực cần được cổ võ là tình yêu chúng ta khám phá được bằng cách suy ngẫm không ngừng nghỉ về dụ ngôn “Người Samaritan nhân lành”, tức là suy ngẫm về tình yêu xây dựng trên một tình huynh đệ mở ra cho tất cả, bất ngoại lệ.

7. Nhưng nỗi bận tâm về bản sắc cá nhân, bản sắc cộng đồng hay quốc gia, tách rời khỏi những nhận định trên, dễ đưa đến tiêu chuẩn về ý thức hệ gây bóp méo đời sống xã hội và lừa phỉnh nó bằng ý chí của kẻ quyền uy nhất như là tiêu chuẩn của chân lý.

8. Các anh em giám mục tại Hoa Kỳ, tôi nhìn nhận các nỗ lực quý giá của các anh em, khi các anh em làm việc gần gũi với những người di dân và tỵ nạn, tuyên xưng Giê-su Ki-tô và hỗ trợ quyền căn bản của con người. Chúa sẽ trả công bội hậu cho tất cả những gì các anh em làm để bảo vệ và bênh vực những người bị cho là thấp hèn, tầm thường, và không đáng kể!

9. Tôi cổ vũ mọi tín đồ Giáo Hội Công Giáo, và mọi người thiện tâm, không chấp nhận các câu chuyện kỳ thị và gây thêm khổ đau không cần thiết cho những anh chị em di dân và tỵ nạn của chúng ta. Với lòng khoan dung và thiện ý, chúng ta được mời gọi sống trong tình đoàn kết và thân thiện, để xây dựng cầu nối mang chúng ta lại gần nhau hơn để tránh những bức tường đê tiện và để tập dâng hiến cuộc đời mình như Chúa Giêsu đã dâng hiến cuộc đời ngài để cứu rỗi tất cả chúng ta.

10. Hãy cầu xin Đức Mẹ Guadalupe che chở những cá nhân và gia đình đang sống trong khổ đau và sợ hãi bởi sự di cư và trục xuất. Xin Đức Mẹ Đồng Trinh, người biết hòa giải các dân tộc thù nghịch, ban phước để tất cả chúng ta tìm lại nhau như anh chị em, trong vòng tay của người, và qua đó đưa đến sự xây dựng một xã hội thân thiện hơn, bao dung và tôn trọng nhân phẩm của mọi người.

Thân ái,

Francis  

Từ Vatican, ngày 10 tháng Hai 2025