ĐỪNG TIN VÀO HUYỀN THOẠI NGƯỜI TỊ NẠN TỐT VÀ NGƯỜI TỊ NẠN XẤU

Ngày 26 tháng 8 năm 2020
Phi Nguyen, thành viên của PIVOT

Từng là người tị nạn từ Việt Nam, chúng tôi hiểu rõ sự chấn thương khi bị cách ly. Sự tàn bạo khi các gia đình bị xé tan nát. Sự ác độc của hành động bắt bớ. Sự tuyệt vọng đã buộc người ta phải rời bỏ quê hương mình.

Người tị nạn Việt Nam cũng biết – hay lẽ ra họ phải biết nếu họ thật lòng tìm hiểu về lịch sử Hoa Kỳ và quá trình di dân của chính họ. Họ cũng phải hiểu rằng khi quyền hiện diện cũng như tình trạng pháp lý của họ được xứ sở này chấp nhận, đó chỉ là sự tình cờ lịch sử.

Như hàng trăm ngàn những người Việt khác, gia đình chúng tôi rời Việt Nam bất hợp pháp. Họ đã trốn đi dưới sự che chở của màn đêm. Và ngư phủ Thái Lan, người đã cứu họ sau khi họ bị cướp và bỏ mặc để chết giữa đại dương? Ông ta cũng đã vi phạm luật khi mang gia đình tôi vào một trại tị nạn ở Thái Lan.

Gia đình tôi đã rất may mắn thoát khỏi Việt Nam khi điều kiện tại Mỹ cho phép chúng tôi được tị nạn. Chỉ do may mắn thôi, chứ đạo đức, tính cách, hay chủ tâm “đi đúng đường” của họ không đóng một vai trò nào trong kết quả này. Nếu ông Trump làm tổng thống lúc đó, tôi đoán rằng gia đình tôi không được đối xử may mắn và tử tế như thế.

Người Việt tị nạn chúng tôi biết hết những điều này. Thế nhưng, một người Việt tị nạn lại mới được bổ nhiệm làm giám đốc ICE, một cơ quan mà vai trò chính là để tội phạm hóa người di dân và đuổi họ ra khỏi đất nước này. Cách hành xử vô nhân tính của cơ quan này với người di dân, từ việc lớn đến việc nhỏ, vẫn còn làm tôi kinh ngạc. Cơ quan này đã trục xuất 30 người Việt ngay giữa khi đại dịch hoành hành, kể cả những người có cùng trải nghiệm di dân như Tony Pham.

Vietnamese refugees understand the trauma of displacement. The violence of ripping families apart. The cruelty of incarceration. The desperation that drives people to flee their homes.

They also know--or ought to know if they are honest students of American history and their own migration history--that whether this country recognizes your right to be here, whether your presence is considered to be "lawful," is a matter of political chance.

Like hundreds of thousands of other Vietnamese people, my family left Vietnam illegally. They fled in secret under the cover of night. And the Thai fisherman who rescued them after they were robbed and left for dead in the middle of the ocean? He also broke the law by bringing my family to a refugee camp in Thailand.

It's sheer luck that my family just so happened to escape at a time when there was political will in our country to accept them as refugees. Sheer luck that had nothing to do with their morality, their character, or their willingness to do it "the right way." And they would not, I suspect, fare so well under the Trump administration.

Vietnamese refugees know all this. And yet a Vietnamese refugee has just been named the new director of ICE, an agency that exists solely to criminalize immigrants and kick people out of this country. An agency whose dehumanization of immigrants in ways big and small still manages to astonish me. An agency that just deported 30 Vietnamese people in the middle of a pandemic--including people who probably share Tony Pham's migration story.