Blog về Đại Dịch COVID-19 (29 Tháng 5 2020)
/Bác sĩ Tùng Nguyễn
Giáo sư Y khoa, Đại học California San Francisco (UCSF)
Chủ tịch, PIVOT - Hội Người Mỹ Gốc Việt Cấp Tiến
Cho đến ngày 29 tháng 5, 2020, đã có hơn 5,6 triệu người được xác nhận dương tính COVID-19 và gần 346.000 người chết trên toàn cầu. Tại Hoa Kỳ, hơn 1,7 triệu ca bị nhiễm và hơn 101.000 người chết. Để so sánh, COVID-19 trong 3 tháng đã giết nhiều người Mỹ hơn bất cứ cuộc chiến tranh nào ngoại trừ hai cuộc thế chiến và cuộc nội chiến. Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Bệnh Dịch (CDC) tiên đoán đến ngày 20 tháng 6, 2020, sẽ có 115.000 người chết, tương đương với số người Mỹ chết trong Thế Chiến Thứ Nhất.
1,7 triệu ca bị bệnh tại Mỹ có thể chỉ mới là cái chỏm nổi của tảng băng chìm. Trong cuộc nghiên cứu từ một chiếc tàu du lịch với 217 hành khách và thủy thủ đoàn, 81% trong số 128 người bị dương tính không hề có triệu chứng gì. Nghiên cứu khác tại một viện dưỡng lão cho thấy 56% số người bị dương tính không có triệu chứng khi được thử nghiệm. Các đồng nghiệp của tôi tại UCSF trong khu Mission của San Francisco khám phá rằn 53% số người bị dương tính không có triệu chứng. Các thử nghiệm hiện nay chỉ nhắm chủ yếu vào những người đến với hệ thống y tế khi họ đã có triệu chứng. Do đó chúng ta có thể kết luận rằng còn có hàng trăm ngàn ca bị nhiễm nhưng chưa vào thống kê.
Trong nghiên cứu của UCSF, 95% số người bị nhiễm là người gốc Châu Mỹ La-tinh, tuy họ chỉ chiếm 44% số người được thử nghiệm. Trong số những người bị dương tính, 90% không có điều kiện làm việc ở nhà, hầu hết có thu nhập thấp và sống trong những đơn vị gia cư với 3 người trở lên. Những khám phá này hỗ trợ cho quan ngại rằng công nhân với thu nhập thấp là thành phần bị nguy cơ nhiễm dịch cao nhất.
Về phương diện thuốc chủng ngừa và trị liệu, không có diễn biến mới lạ nào. Có tin rằng công ty Gilead Sciences, Inc., đã cống hiến 607.000 liều remdesivir để chính phủ Liên bang phân phối, nhưng chính phủ đã làm hỏng công tác này, đưa đến sự chậm trễ cho các bệnh nhân đang cần thuốc.
Dựa trên các dữ kiện đã có, tôi quan ngại về việc mở cửa trở lại. Trong tuần trước ngày 24 tháng 5, các ca nhiễm bệnh đã gia tăng tại 20 tiểu bang, so với 13 tiểu bang tuần trước đó. Georgia, một trong những tiểu bang mở cửa sớm nhất, đã báo cáo số ca nhiễm bệnh tăng trưởng 21% trong cùng tuần. 2 tuần sau khi Tối Cao Pháp Viện của tiểu bang Wisconsin phủ quyết lệnh cấm túc, tiểu bang này đã có số người nhiễm bệnh và chết hàng ngày cao nhất từ trước đến nay.
Theo nguồn tin sáng nay, Hàn Quốc, với thành tích ngăn ngừa đại dịch rất hữu hiệu và đã cho trường học mở cửa trở lại với số học sinh giảm bớt, vừa lại đóng cửa 500 trường học do những ca dịch vọt lên đột ngột. Sự kiện này nên làm chúng ta lo ngại vì khả năng thử nghiệm và theo dõi nguồn bệnh tại Hàn Quốc tốt hơn ở Mỹ nhiều, và nói chung, người dân cũng tuân thủ hơn chúng ta trong các sinh hoạt như giữ khoảng cách và đeo khẩu trang. Những quyết định của họ được dựa trên dữ kiện khoa học (chứ không dựa trên tính toán chính trị hay các yếu tố khác như ở Mỹ).
Như tôi đã đề cập đến trước đây, nhiều quyết định của chính phủ Liên bang và một số tiểu bang không hoàn toàn dựa trên dữ kiện khoa học. Họ đã tự ý thay đổi dữ kiện đề phù hợp với quyết định của họ. Một phần ba các tiểu bang đã ngưng báo cáo có bao nhiêu ca nhập viện do COVID, một dữ kiện quan trọng của đại dịch. Thống đốc Iowa đã tuyên bố sẽ không tường thuật trên mạng nữa về bệnh dịch từ các xưởng phân phối thịt (nơi bệnh dịch đã bùng nổ vài tuần trước đây). District of Columbia chưa đáp ứng được tiêu chuẩn chính họ đã đặt ra là chỉ mở cửa trở lại nếu số người nhiễm bệnh giảm xuống trong 2 tuần liền. Tuy nhiên, thay vì hoãn mở cửa, họ loại những con số nhiễm bệnh từ các viện dưỡng lão, chỗ tạm trú cho người vô gia cư và nhà tù. Đây rõ ràng là nỗ lực muốn thay đổi dữ kiện để hỗ trợ quyết định mở cửa của họ.
Một quyết định sai vào một thời điểm sai – thí dụ như chậm trễ lệnh cấm túc 1 tuần – đã đưa đến hậu quả là 36.000 người chết, theo một nghiên cứu. Nhìn vào những gì đang xảy ra, tôi tin rằng sẽ có một đợt dịch thứ hai và nó sẽ bùng lớn. Khi nhìn lại, chúng ta sẽ hối hận một lần nữa vì những quyết định thiếu sáng suốt đã cướp đi sinh mạng của hàng ngàn người.